Geschiedenis

Geschiedenis

Plantage Overtoom ( Syulan Kondre, Asika Kondre, Sika Kondre)

Gesticht als suikerplantage in de eerste helft van de 17e eeuw door de Fransman Pierre Juran (1691-1742). Hij was raadsheer van het Hof van Politie en Criminele Justitie. 197 slaafgemaakten bewoonden toen de plantage.

In 1766 verkopen de erven Juran de plantage voor Fl. 54.000,- aan Marc Anthoine du Maurin, die  eigenaar was van plantage Vreeland. Overtoom en Vreeland werden vanaf dat moment één grondgebied. 
Zijn weduwe Elisabeth trouwde in 1773 met legerkapitein J. H. Oorsinga die  kort het beheer voerde over de plantage met 178 slaafgemaakte bewoners. Hij was een van de leiders van de oorlogen tegen de marrons, m.n. aanvallen op het fort Buku.

In 1773 koopt het Amsterdams handelshuis (Negociatiefonds, https://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/148454/mmubn000001_004876083.pdf)
Harman van der Poll de plantage en transformeert deze tot een houtplantage vanaf 1780.

In 1831 woonden 69 slaafgemaakten op de plantage, wat bevestigd dat een groot deel van de slaafgemaakten onder deze eigenaar waren gevlucht van de plantage, naar hun  vrijheid in de bossen. 

Salomon de La Parra, bezitter van vele andere plantages, kocht in 1843 de plantage met 69 slaafgemaakte bewoners.

Francois Gaspard Caupain koopt de plantage in 1856 en ontvangt bij de emancipatie op 1 juli 1863 een schadevergoeding van Fl.39.600 voor 144 slaafgemaakten. Hij trouwt in 1877 op 65 jarige leeftijd met de 29 jarige exslaafgemaakte Amelia Ceder, dochter van Caroline Ceder. Vanaf dat moment kreeg zij de namen Maria Magdalena Amelia Ceder. Hij schrijft zijn huis aan de Saramaccastraat in Paramaribo in 1881 over op haar naam.

Op 31 juli 1893 sterft Francois Gaspard Caupain en wordt begraven op de plantage. Maria gaat in 1909 in ondertrouw met Willem Eduard Comvalius. Ondertussen had hij Overtoom en Vreeland op 1 mei 1878 verkocht aan zijn schoondochter Eleanor Antonius voor fl.2000,-.

In 1880 verkoopt Eleonor Antonius de plantage aan exslaafgemaakte bewoners voor fl.1250,- . Enkele familienamen van de toenmalige bewoners waren: Herkul, Menig, Joval, Bel, Gron, Kappel, Purperhart en Venetiaan. 

Op 30 december 1881 krijgen de eigenaren van plantage Overtoom, per beschikking van het hof van justitie de plantage Mon Gagne Pain in eigendom.

Op 6 maart 1888 kopen 3 familie's van Overtoom de verlate plantage Topibo op een veiling, voor Fl.325,- De landbouw- en houtproductie werd vanaf het verkrijgen van de eigendomsrechten van de plantage Overtoom, door de exslaafgemaakten in eigen beheer gedaan. Hiertoe stichten zij een landbouwcooperatie onder leiding van dhr. L. Herkul.  De productiecijfers van 1908 waren : 2000 kg. Rijst, 17.000 kg. aardvruchten en sf. 1500,- aan houtproducten.

Op verzoek van de EBGS, wordt een stuk grond verkocht voor de bouw van een kerk op 17 januari 1907 per notariele akte aan Paul Friedrich Schmiedeeke, zendeling en vertegenwoordiger van de Evangelischen Bruder Unitad Berthelsdof bij Hernhut in Sachsen ( De EBG) voor een totaal bedrag van Fl. 3100,-